door swandutchman » Do Mei 07, 2020 11:52
Volgens mij is het wel toegestaan.
Vorig jaar heb ik aan een groep Juridische studenten de vraag voorgelegd om uit te zoeken of het toegestaan is om bouwinstructies van lego modellen met een IP te verkopen. Het antwoord daarop is: nee, je mag dit niet verkopen zonder toestemming van de licentiehouder. De licentiehouder heeft zeg maar alleenrecht erop. Maar er zijn wel uitzonderingen: de licentiehouder kan zich niet verzetten tegen handelingen in de particuliere sfeer en voor niet-commerciele doeleinden. Oftewel, zolang je de grote geprinte minifiguur gratis weggeeft en er op geen enkele manier geld mee wordt verdient (ook niet betaalde tentoonstellingen) dan is er geen probleem. Er is iemand die maakt zelf houten figuren (echt supermooi). Hij is daarover geblogd op brothers brick (en lego leest dat dus ook). Hij ervaart geen problemen, want hij maakt deze figuren voor zichzelf en soms geeft hij deze weg aan bekenden. Ze zijn niet te koop.
Hieronder een copy-paste van een deel van het verslag van de studenten:
1. De feiten
U heeft een hobby, welke inhoudt het ontwerpen en het bouwen van LEGO bouwwerken. U zou hier
graag geld mee willen verdienen. Op de website van Rebrickable worden veel customized
bouwinstructies aangeboden tegen betaling. Ook u heeft een aantal kleine ontwerpen met
intellectueel eigendom op Rebrickable staan. Deze zijn geheel gratis te downloaden.
Naar aanleiding van deze feiten vraagt u .......... advies over uw situatie. U
vraagt zich het navolgende af:
1. Is het toegestaan om, zonder toestemming van de houder van het intellectueel
eigendomsrecht, geld te verdienen aan de verkoop van de door u gemaakte LEGO modellen?
2. Is het toegestaan om, zonder toestemming van de houder van het intellectueel
eigendomsrecht, geld te verdienen aan de verkoop van bouwinstructies van de door u
gemaakte LEGO modellen?
2. Juridische aspecten
Het intellectueel eigendomsrecht
Het intellectueel eigendomsrecht is de verzamelnaam voor rechten op intellectuele creaties. Denk
bijvoorbeeld onder meer aan vormgeving, uitvindingen, teksten en foto’s. Onder het IE-recht vallen
onder andere het auteursrecht, het merkenrecht, het handelsnaamrecht en het octrooirecht. Deze
rechten zijn zowel in Nederlandse als in internationale wetgeving vastgelegd.
Kort gezegd komen deze rechten erop neer dat de maker het exclusieve recht heeft de betreffende
intellectuele creatie te gebruiken, te verveelvoudigen en/of te exploiteren. Het intellectuele
eigendomsrecht kan door de maker of door de rechthebbende in principe worden ingeroepen tegen
iedereen die zonder toestemming de door het IE-recht beschermde creatie namaakt of gebruikt.
Vereist is wel dat de intellectuele creatie tot uitdrukking is gebracht: er rust geen intellectueel
eigendomsrecht op louter een idee. De creatie moet voor derden kenbaar zijn.
De situatie die u schetst valt onder het zogenoemde ‘tekeningen- en modellenrecht’. Voor een recht
op een tekening en/of model is er een registratie nodig. Gelet op uw beschrijving nemen wij aan dat
de tekeningen en/of de modellen zijn geregistreerd. De houder van een modelrecht heeft dan het
uitsluitend recht om het model te gebruiken. Onder ‘gebruiken’ wordt verstaan het vervaardigen,
aanbieden, in de handel brengen, verkopen, leveren, verhuren, invoeren, uitvoeren, tentoonstellen
of het in voorraad hebben van het model. Voorwaarde is wel dat een en ander gebeurt in het
economisch verkeer. Wanneer iemand gebruik wil maken van een (beschermd) ontwerp, dient hij/zij
toestemming te vragen aan de houder van het intellectueel eigendomsrecht. Wanneer hij/zij dit niet
doet, is het mogelijk dat er inbreuk wordt gemaakt op het recht van de houder.
Inbreuk op het modelrecht begint bij het artikel over de beschermingsomvang uit artikel 3.16 BVIE
(Benelux-Verdrag inzake de Intellectuele Eigendom). Dit verdrag zegt letterlijk:
“Onverminderd de toepassing van het gemene recht betreffende de aansprakelijkheid uit
onrechtmatige daad, kan de houder van een tekening of model zich op grond van zijn uitsluitend
recht verzetten tegen het gebruik van een voortbrengsel waarin de tekening of het model is verwerkt
of waarop de tekening of het model is toegepast en dat hetzelfde uiterlijk vertoont als de
gedeponeerde tekening of het gedeponeerde model, dan wel dat bij de geïnformeerde gebruiker geen
andere algemene indruk wekt, rekening houdend met de mate van vrijheid van de ontwerper bij de
ontwikkeling van de tekening of het model.”
Op grond van dit verdrag is er dus sprake van een inbreuk als een tekening of model hetzelfde
uiterlijk vertoont als de gedeponeerde tekening of wanneer het model dat inbreuk lijkt te maken
geen andere indruk wekt dan het gedeponeerde model. Hierbij moet rekening gehouden worden
met de vrijheid van de ontwerper. De modelhouder kan niet altijd optreden tegen inbreuk op zijn
modelrecht. Er is een aantal uitzonderingen opgenomen in de wetgeving. Zo kan een modelhouder
zich niet verzetten tegen handelingen in de particuliere sfeer en voor niet-commerciële doeleinden.
Toegespitst op uw situatie
Gelet op artikel 3.16 van het Benelux-Verdrag inzake de Intellectuele Eigendom dient u toestemming
te vragen aan de houder van het intellectueel eigendomsrecht indien u geld wenst te verdienen aan
de verkoop van de door u gemaakte LEGO bouwmodellen en/of aan de verkoop van bouwinstructies.
3. Advies
Wij adviseren u om niet zonder toestemming de door u gemaakte LEGO modellen te verkopen die
gebaseerd zijn op een intellectueel eigendomsrecht.
